Kamionna

Kamionna (Kamienna, Makowica, Patria, Jeziernik) (801 m n.p.m.)– jeden z najdalej wysuniętych na północ szczytów Beskidu Wyspowego, graniczy z pogórzem Wiśnickim. Mimo tego sąsiedztwa jest wyraźnym wzniesieniem, tworzącym razem z Pasierbiecką Górą wyraźny wyspowy masyw. Na wschodzie oddzielony od sąsiednich wzniesień, Przełęczą Widoma, na zachodzie opada do doliny Bednarki oddzielającej go od Zęzowa. Na południu stoki obniżają się łagodnie ku dolinie Łososiny, na północy opadają do obniżenia Żegocińskiego. Cieki wodne wypływające z południowych stoków są dopływami Łososiny, będącej w zlewni Dunajca, stoki północne zasilają Przeginię i Sankę, będące w zlewni Dunajca. Potoki wypływające z okolic podszczytowych to Jeziernica (Jeziernik) (wypływa spod torfowiska spływa północnym stokiem, zasila Przeginie), Potok Jeziornik (wypływa z przysiółka Patria spływa wschodnim ramieniem góry, wzdłuż wyciągu narciarskiego, zasila Łososine), Potok Sadecki (wypływa spod przysiółka Patria, spływa ku północnemu wschodowi, zasila Sanke).

Stoki północne strome, zajęte przez las bukowo - jodłowy, znajduje się tutaj rezerwat Kamionna chroniący buczynę karpacką i jedliny. Stoki południowe łagodne częściowo zajęte przez pola uprawne.

Na północnym stoku w dolinie potoku Sadeckiego, dopływie Sanki znajdują się dwa źródła wody mineralnej, które swoimi właściwościami są podobne do krynickiego Zubera. Pierwsze ze źródeł wody mineralnej „Zuber” pw. Św. Franciszka z Asyżu zostało odkryte w 1975 roku przez ks. Stanisława Muchę, drugie 4 października 1995 roku przez Franciszka Koszyka. Źródła są oddalone około 1,5 km od Żegociny, prowadzi do nich znakowana biało-czerwona trasa spacerowa, (ścieżka ta tworzy pętlę łącząc się z żółtym szlakiem) której początek znajduje się przy figurze św. Franciszka z Asyżu przy kościele pod wezwaniem Św. Mikołaja w Żegocinie.


Tuż pod szczytem Kamionnej na urokliwej leśnej polance. Nowo ustawione tablice reklamowanej akcji dobrze obrazują jej wpływ na środowisko naturalne.
2015

W okolicach szczytu zarastająca polana ze śladami zabudowań, obecnie pozostały tylko zdziczałe drzewa owocowe i charakterystyczne ukształtowanie terenu. Z grzbietu między Pasierbiecką Górą a Kamionną piękna panorama Beskidu Wyspowego przy dobrej widoczności można dostrzec Beskid Sądecki, Gorce oraz Tatry.

Na wschodnim zboczu opadającym do Laskowej znajduje się Stacja Narciarska Laskowa-Kamionna. Wyciąg podchodzi niemal na sam szczyt, przy górnej stacji bufet.

Z okolic górnej stacji wyciągu narciarskiego na Kamionnej podziwiamy rozległą panoramę. W kierunku północno wschodnim widzimy na pierwszym planie przełęcz Rozdziele a za nią pasmo Łopusza i Kobyły. Nieco w prawo na wschód przełęcz Widomą a za nią: Laskowskie Góry (Jabłoniec, Cuba) za nimi masyw Jastrząbki i dalej wzniesienia nad Krosną i Sechną. Na dalszym planie na północ: pogórze Wiśnickie (widoczny zamek i więzienie wiśnickie), na wschodzie: Pogórze Rożnowskie, a bardziej w prawo wzniesienia Beskidu Niskiego. Na południowym wschodzie nad doliną Łososiny góruje Pasmo Łososińskie. Z kilku miejsc szlaku na wschodnim zboczu Kamionnej możemy dostrzec kolejne wzniesienia Beskidu Wyspowego położone na południu są to: Jeżowa Woda, Ostra, Cichoń w ich tle Modyń. Na południowym zachodzie możemy zobaczyć szczyty masywu Gorców: Lubań i Gorc.

Ciekawym tematem jest nazewnictwo Kamionnej zwana bywała Kamienną Górą, Makowicą, tu nazwa wywodzi się od przysiółka na południowych stokach, nazwy tej używają mieszkańcy Łososiny Górnej i Piekiełka. Nazwa Patria wywodzi się również od przysiółka umiejscowionego niemal pod samym szczytem góry od strony wschodniej. Kiedyś na szczycie miała stać wieża triangulacyjna od której ma pochodzić nazwa Patria, taka bowiem w Karpatach była popularna nazwa triangułu. Mocno intrygującą jest nazwa Jeziernik, na Kamiannej jest kilka miejsc których nazwa związana jest ze słowem jezioro. Nazwą Jeziernik (Jeziornik) określa się zbocze góry i dolinę leżącą naprzeciw Przełęczy Widomej. Przysiółek o tej nazwie znajduje się na wschodnim zboczu Kamionnej poniżej przysiółka Patria. Według podań nazwa wywodzi się od jeziorka, które kiedyś się tu znajdowało. Jeziorko o czystej wodzie miało znajdować się w przysiółku Patria. Obecnie teren ten zdewastowany przez budowę wyciągu narciarskiego. Nazwa Jeziernik może również pochodzić od torfowiska znajdującego się w obniżeniu grzbietu kilkaset metrów na zachód od szczytu góry. Miejsce to znajduje się między szczytem Kamionnej, wzniesieniem o nazwie Góra Wierzgóry 760 m n.p.m., i wzniesieniem (758 m n.p.m.). Torfowisko niegdyś było jeziorkiem, które obecnie zarosło. Nieco na południowy zachód od torfowiska znajduje się przysiółek o nazwie Jezioro. Natomiast na północnym zboczu dokładnie spod torfowiska wypływa strumień o nazwie Jeziernica (Jeziornica). Na Północno wschodnim grzbiecie opadającym w kierunku Żegociny miejsce o ciekawej nazwie Wilczy Rynek. Dużo wyżej przy szlaku turystycznym bacówka „Nad Wilczym Rynkiem”.

Legendy związane z Kamionną zebrała Zofia Wiśniewska w książce "Baśnie i legendy znad Sanki".

Adam Kapturkiewicz
wstecz   dalej